Ευριπίδη Ιφιγένεια εν ταύροις Στην Ποντιακή Διάλεκτο
Περιγραφή:
Ο πόνος είναι η κοινή μοίρα όλων των ανθρώπων σ’ όλα τα μήκη και πλάτη της γης από καταβολής κόσμου. Αυτός είναι που τελικά πλαταίνει την ψυχή μας. Κινητήριος μοχλός και άξονας ήταν είναι και θα είναι ο φόβος και το άγχος του θανάτου. Αυτός δημιούργησε τα αθάνατα έργα του πολιτισμού, σαν όπλα εναντίον του, και ανέλιξε τον άνθρωπο στον άνθρωπο του σήμερα. Δεν του χάρισε όμως το ευ ζην την χαρά… Για ευτυχία ούτε λόγος μπορεί να γίνει. Είναι τελείως ανέφικτη. Ψήγματα μόνο μπορεί να γευτεί, γιατί παρεμβαίνει ο εγωισμός, η απληστία και ο ναρκισσισμός, που συγκαλυμμένα και απατηλά τον οδηγούν στην άκρα δυστυχία. Στην αρχή σαν χαρά και επιβεβαίωση τον ανελίσσει, γλυκά-γλυκά του δημιουργεί την ψευδαίσθηση πως ξεπερνά τον θάνατο, μα ανεπαίσθητα τον απομακρύνει και από το σύνολο μα κι από την ίδια την ψυχή του, σε κορυφές εκτυφλωτικές και απάτητες. Τότε βλέπει και νοιώθει μόνος και, κατά μία ειρωνεία, ανικανοποίητος και κενός… ενώ το έργο του ανούσιο και μάταιο. Αντιλαμβάνεται πλέον πως εκέρδισε τον κόσμο…, έχασε όμως την ψυχή του… και καταρρέει ή περιέρχεται σε μια βαθιά, απύθμενη μελαγχολία! Αυτή είναι η ύβρις και η νέμεση της αρχαίας τραγωδίας και γενικά της φιλοσοφίας. Οι κοινοί θνητοί με την επίγνωση του πεπερασμένου του βίου τους αποδέχτηκαν την αδυναμία τους και μοίρασαν το φορτίο τους με τον πλησίον. Άλλοι, στην πιο υγιή εκδοχή το απέδωσαν σε Κάποιον Ισχυρότερο και του ζήτησαν να επωμιστεί ένα μέρος, γιατί οι δικοί τους ώμοι δεν μπορούν να το σηκώσουν. Αυτοί είναι οι λάθρα βιώσαντες που ισορροπούν τον μέσα τους κόσμο με τον έξω, τον σκληρό και αδήριτο, και πορεύονται ιδίοις ψυχικά και διανοητικά. Όσοι θεοποίησαν τη λογική τους και πίστεψαν πως είναι θεοί του εαυτού τους και του κόσμου, κατακλύζονται από ένα αίσθημα μεγαλείου και ζουν σε μια ατέρμονη σύγκρουση και συνταράζονται από φοβερά διλήμματα. Δηλητηριάζουν την ψυχή τους και περιφέρονται αιώνια τραγικοί, χωρίς κάποιο αποκούμπι, αβοήθητοι μα αμετανόητα αλαζόνες. Αυτοί είναι οι ήρωες του Ευριπίδη. Υψηλόφρονες, αγέρωχοι πάντοτε δυνατοί (κατά τη γνώμη τους), μα θλιβεροί και μόνοι…
