Αισχύλου Τραγωδίαι: Προμηθεύς Δεσμώτης
Περιγραφή:
Ο Αισχύλος μπορεί να λεχθεί, χωρίς καμία υπερβολή, ότι είναι για την τραγωδία και το θέατρο, ό,τι είναι, ο Όμηρος για την ποίηση, την λογοτεχνία και την τέχνη. Είναι ο ποιητής-δραματουργός, ο οποίος όχι μόνο αποφασιστικά συνέβαλε, αλλά ουσιαστικώς με το έργο του ολοκλήρωσε την εξέλιξη της τραγωδίας, ώστε αυτή, αφού -κατά την έκφραση του Αριστοτέλη- «απεσεμνύνθη», να αποκτήσει σαφή και ολοκληρωμένη μορφή. Γεννήθηκε ο Αισχύλος στην Ελευσίνα το 525 π.Χ. και ζώντας την διαδοχική ανέλιξη του πολιτεύματος των Αθηνών, μεγάλωσε στο αυστηρό και επιβλητικό περιβάλλον του μείζονος αυτού για τον Ελληνισμό πνευματικού κέντρου, όπου η σύμφυτη στην ελληνική φυλή θρησκευτικότης βρίσκει την ανώτερή της έκφραση με την αρμονική εξελικτική σχέση των πανάρχαιων θρησκευτικών δοξασιών με την διονυσιακή λατρεία, όπως την εκφράζουν οι Ορφικοί. Απαύγασμα της πορείας αυτής ή συστατικό της στοιχείο, είναι η αρμονική σχέση Θείου - Ανθρώπου, με αυτονόητη προϋπόθεσή της την Ελευθερία, βουλήσεως και επιλογών. Τέλειος εκφραστής αυτής της σχέσης είναι ο Αισχύλος, όπως αναδεικνύεται μέσα από το ίδιο το έργο του, -έστω και με τις επτά σωζόμενες τραγωδίες του, -και την ζωή του επίσης. Σέβας και ελευθερία είναι τα δύο κυρίαρχα στοιχεία στη ζωή του Αισχύλου, αλλά και αυτά ποπυ συνθέτουν την δράση και κινούν ήρωες και κοινωνία στο έργο του.
Ο Αισχύλος θέτει στο έργο του και στη ζωή του πρώτα την κοινωνία και μετά το άτομο, η δράση του οποίου το καλό του κοινωνικού συνόλου υπηρετεί πρωτίστως και κυρίως, αν μη αποκλειστικά. Δεν διστάζει ο Αισχύλος να θέσει προσωρινά στο περιθώριο το έργο του, όταν η πατρίδα του βρίσκεται σε κίνδυνο. Εγκαταλείπει την δραματουργία και γίνεται «στρατιώτης». Και μάχεται υπέρ πατρίδος και ελευθερίας και στον Μαραθώνα (490 π.Χ.) και στη Σαλαμίνα και στις Πλαταιές (480 και 479 π.Χ.) Στρατεύεται και μάχεται (όπως και οι αδελφοί του Κυναίγειρος, στον Μαραθώνα και Αμεινίας, στην Σαλαμίνα) ως «οπλίτης», γεγονός που προσδιορίζει και την μέση κοινωνική του κατάσταση, που απηχείται και στο όλο έργο του, το οποίο στην εμπέδωση της Δημοκρατίας αποβλέπει, όπως στη συνέχεια ειδικότερα θα πούμε. Σ' αυτή την περίοδο ο Αισχύλος έχει μία και μόνη εμφάνιση σε δραματικό αγώνα, στα μέσα της δεκαετίας του 490-80. Πρώτη γνωστή επανεμφάνιση είναι το 472 π.Χ., με τους «Πέρσες», και γίνεται τότε και μόνο, αφού η απόκρουση του ανατολικού δεσποτισμού έχει καταστεί οριστική, για την γενιά του τουλάχιστον. (Από την εισαγωγή της έκδοσης)
