Η άλλη όχθη της θάλασσας
Περιγραφή:
Ανγκόλα, 1961. Με την εξέγερση των εργατών στις βαμβακοφυτείες της Μπάισα ντου Κασάνζε αρχίζει ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας των Ανγκολέζων εναντίον της Πορτογαλικής Αποικιοκρατίας που έληξε με την ανατροπή του δικτατορικού καθεστώτος, το 1974, και την ανεξαρτησία των πρώην υπερπόντιων αποικιών της Πορτογαλίας.
Την εξέγερση υποκινεί ο χριστιανός ιεροκήρυκας Αντόνιο Μαριάνο, ηρωική και σουρεαλιστική μορφή, που πείθει τους οπαδούς του ότι είναι άτρωτοι απέναντι στα πυρά του εχθρού. Η εξέγερση πνίγηκε στο αίμα με τη σφαγή του πληθυσμού από τον πορτογαλικό στρατό ξηράς και με τη χρήση βομβών ναπάλμ από την πορτογαλική αεροπορία.
Τρεις είναι οι βασικοί χαρακτήρες, οι φωνές των οποίων συγκλίνουν και συχνά συγχέονται μέσα στο ίδιο το έργο: η νεαρή κόρη ενός Πορτογάλου αποίκου που αποστέλλεται μαζί με την υπηρέτρια-σύντροφο και σωτήρα της να ζήσει σε μια Πορτογαλία που δεν γνωρίζει, ένας ταπεινός Πορτογάλος αξιωματούχος που λιποτακτεί και κρύβεται στα όρια της ερήμου Ναμίμπ με τη σιωπηλή Ανγκολέζα γυναίκα-κτήμα του και ένας υψηλόβαθμος Πορτογάλος στρατιωτικός, που κρίνεται ως ανεπαρκής και βλέπει την καριέρα του να δια¬κόπτεται με δυσμενή μετάθεση πίσω στη Μητρόπολη.
Τα τρία πρόσωπα αφηγούνται τα βιώματα και τις αναμνήσεις τους σε μια διαρκή εναλλαγή χρόνου, όπου παρόν είναι η στιγμή της εξέγερσης και της καταστολής, παρελθόν μια δυστυχισμένη παιδική-εφηβική ηλικία την οποία ωστόσο νοσταλγούν, και μέλλον ο χρόνος της απόσυρσης και παρακμής, μετά τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα.
Οι ήρωες αναρωτιούνται αν η Ανγκόλα πραγματικά υπάρχει, αν οι ίδιοι υπάρχουν, σε ποια από τις δυο όχθες της θάλασσας ζουν και τι στο καλό κάνουν εκεί που βρίσκονται.
Το οπισθόφυλλο βασίστηκε σε κείμενο της Αθηνάς Ψυλλιά
***
Ο Αντόνιο Λόμπο Αντούνες γεννήθηκε το 1942 στη Λισαβόνα. Σπούδασε ιατρική και ειδικεύτηκε στην ψυχιατρική. Στις αρχές της δεκαετίας του ’70 έκανε τη στρατιωτική του θητεία στην Αγκόλα, παίρνοντας μέρος στους αποικιακούς πολέμους όπως όλοι οι νέοι της γενιάς του. Συγγραφέας πάνω από είκοσι έργων, που μεταφράστηκαν στις κυριότερες γλώσσες, θεωρείται ως μία από τις μεγαλύτερες μορφές της σύγχρονης λογοτεχνίας. Έχει τιμηθεί με το μεγαλύτερο πορτογαλικό λογοτεχνικό βραβείο, το βραβείο Camões, το 2007. Και, ύψιστη διάκριση για ζώντα συγγραφέα, το έργο του εντάχθηκε και θα εκδοθεί στη σειρά Bibliothèque de la Pléiade του οίκου Gallimard.
Στα ελληνικά, έχουν κυκλοφορήσει τα έργα του: Ώσπου οι πέτρες να γίνουν ελαφρύτερες απ’ το νερό (Πόλις, 2020), Πάνω στα ποτάμια που κυλούν (Πόλις, 2019), Στου διαόλου τη μάνα (Πάπυρος, 2008), Το μεγαλείο της Πορτογαλίας (Καστανιώτης, 2000), Η φυσική τάξη των πραγμάτων (Καστανιώτης, 1998) και Το εγχειρίδιο των ιεροεξεταστών (Καστανιώτης, 1998).
